Ένα και μόνο χάπι ίσως θα μπορεί μελλοντικά να θεραπεύσει το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον και τη σκλήρυνση κατά πλάκας! Αυτό υπόσχεται μια νέα κατηγορία φαρμάκων που λαμβάνονται από το στόμα και έχουν σχεδιαστεί ώστε να «πολεμούν» τις βλαπτικές επιδράσεις που προκαλούν στον εγκέφαλο οι φλεγμονές.
Ενάντια σε πολλές νόσους
Αν και αναμένεται η δημοσίευση αποτελεσμάτων πρώιμων κλινικών δοκιμών φάσης Ι σε ανθρώπους, πειράματα σε ζώα μαρτυρούν ότι η θεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική ενάντια σε ένα μεγάλο εύρος νόσων του εγκεφάλου όπως η νόσος των κινητικών νευρώνων, το Πάρκινσον, η άνοια που δεν σχετίζεται με το Αλτσχάιμερ αλλά και ενάντια στις επιπλοκές που προκαλούνται μετά από τραυματισμούς του εγκεφάλου.
Ηδη ερευνητές του Πανεπιστημίου Νορθγουέστερν στο Σικάγο έχουν κατοχυρώσει πατέντα για δύο φάρμακα της νέας κατηγορίας με τις κωδικές ονομασίες MW151 και MW189. Τα φάρμακα αυτά δρουν προλαμβάνοντας την επιβλαβή υπερπαραγωγή καταστρεπτικών πρωτεϊνών του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται προφλεγμονώδεις κυτοκίνες και οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση πολλών και διαφορετικών εκφυλιστικών νόσων του εγκεφάλου καθώς και στην πρόκληση βλαβών στον εγκέφαλο μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή τραυματισμό. Οι προφλεγμονώδεις κυτοκίνες, σημειώνουν οι ειδικοί, παρεμβαίνουν στη σωστή λειτουργία των νευρικών συνάψεων με αποτέλεσμα οι νευρώνες να οδηγούνται στον θάνατο.
Με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Journal of Neuroscience» οι ερευνητές από το Σικάγο οι οποίοι συνεργάστηκαν με ειδικούς του Κέντρου για τη Γήρανση Σάντερς-Μπράουν στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι, αναφέρουν ότι ποντίκια που είχαν τροποποιηθεί γενετικώς ώστε να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ δεν παρουσίασαν ενεργή νόσο όταν λάμβαναν το πειραματικό χάπι MW151 τρεις φορές την εβδομάδα από την ηλικία των έξι μηνών – όταν δηλαδή τα επίπεδα των κυτοκινών άρχιζαν να ανεβαίνουν στον εγκέφαλό τους.
Οι επιστήμονες εξηγούν ότι στον άνθρωπο η αντίστοιχη κατάλληλη περίοδος έναρξης της θεραπείας θα ήταν όταν ξεκινά η εμφάνιση πρώιμων συμπτωμάτων του Αλτσχάιμερ όπως είναι η απώλεια μνήμης.
Φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου
Όταν τα ποντίκια βρίσκονταν στην ηλικία των 11 μηνών οπότε και θα έπρεπε να έχουν εμφανίσει όλα τα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ, οι ερευνητές ανέλυσαν τον εγκέφαλό τους. Όπως είδαν, τα επίπεδα των κυτοκινών ήταν φυσιολογικά στα πειραματόζωα που είχαν λάβει θεραπεία ενώ και οι συνάψεις του εγκεφάλου τους λειτουργούσαν κανονικά. Στα ζώα που δεν είχαν λάβει το φάρμακο τα επίπεδα των πρωτεϊνών ήταν αντιθέτως πολύ υψηλά ενώ παρουσιάζονταν και προβλήματα στη λειτουργία των συνάψεων.
Σύμφωνα με τους ερευνητές η νέα θεραπευτική προσέγγιση είναι εντελώς διαφορετική από τις υπόλοιπες που ακολουθούνται για το Αλτσχάιμερ και οι οποίες στοχεύουν τη συσσώρευση της πρωτεΐνης β-αμυλοειδές στον εγκέφαλο η οποία θεωρείται ότι αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό της νόσου.
Και κατά της σκλήρυνσης κατά πλάκας
Η πειραματική θεραπεία φαίνεται πάντως να μπορεί να δώσει ελπίδα και ενάντια σε άλλες νευροεκφυλιστικές διαταραχές στις οποίες παίζουν ρόλο οι φλεγμονές του εγκεφάλου. Προηγούμενα πειράματα σε ποντίκια έδειξαν ότι το MW151 μειώνει τη δριμύτητα μιας νόσου παρόμοιας με την πολλαπλή σκλήρυνση (σκλήρυνση κατά πλάκας) που πλήττει τον άνθρωπο. Σε άλλα πειράματα που διεξήχθησαν και πάλι σε ποντίκια το ίδιο φάρμακο απέτρεψε την υπερπαραγωγή προφλεγμονωδών κυτοκινών μετά από τραυματισμούς του εγκεφάλου.
«Εάν κάποιος λάβει ένα τέτοιο φάρμακο σε σύντομο διάστημα από έναν τραυματισμό του εγκεφάλου ή ακόμη και μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, πιθανότατα θα μπορεί να αποτρέψει τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές όπως ο κίνδυνος επιληπτικών κρίσεων, η φθίση των νοητικών ικανοτήτων ή ακόμη και τα προβλήματα ψυχικής υγείας» σημείωσε ο καθηγητής Μαρκ Γουεϊνράιτ από το Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν που συμμετείχε στη μελέτη.
